Distemper bij honden is een zeer besmettelijke en vaak dodelijke ziekte die wereldwijd bij honden voorkomt. De ziekte tast meerdere lichaamssystemen aan, van het zenuwstelsel tot de hersenen en de wervelkolom. Hoewel de prevalentie sterk is afgenomen dankzij effectieve vaccinaties, worden er nog steeds sporadisch gevallen en uitbraken van hondenziekte gezien.
Wat is hondenziekte?
Hondenziekte is een soms dodelijk virus dat een hond op elke leeftijd kan besmetten, vooral puppy’s als ze niet gevaccineerd zijn of nog niet volledig beschermd zijn door een vaccinatie. Het kan ook verschillende andere diersoorten besmetten, waaronder fretten en wilde dieren zoals coyotes, vossen, wolven, stinkdieren en wasberen.1
Symptomen van hondenziekte
Hondenziekte veroorzaakt symptomen in meerdere lichaamssystemen, waaronder het maag-darmkanaal, de luchtwegen, de hersenen en het ruggenmerg. Neurologische symptomen van distemper kunnen helemaal niet optreden of pas later in de ziekte (soms zelfs pas na enkele weken). Het optreden van symptomen en het verloop van distemper kunnen variëren van een zeer milde ziekte tot een dodelijke ziekte. Hier volgen de vele symptomen van hondenziekte.
Symptomen
- Koorts
- Afscheiding uit de ogen en neus
- Maagdarmproblemen
- Lethargie
- Moeizame ademhaling en hoesten
- Verharding van de huid
- Oogontsteking
- Secundaire bacteriële infecties
- Spiertrekkingen
- Zwakte of verlamming
- Aanvallen
- Ongecoördineerde bewegingen
- Verhoogde gevoeligheden
Koorts
Koorts die een paar dagen na de infectie optreedt, wordt vaak niet opgemerkt en verdwijnt meestal. Een tweede koorts kan echter een paar dagen later optreden wanneer de andere symptomen beginnen op te treden.1
Neus-/ooguitvloeiing
Koortsafscheiding is een van de belangrijkste symptomen van hondenziekte. De afscheiding uit de neus en ogen kan enigszins helder en waterig zijn, maar ziet er waarschijnlijk pusachtig uit en heeft een bepaalde textuur.
Maagdarmproblemen
Het distempervirus valt het maagdarmkanaal aan, wat resulteert in verminderde eetlust, braken en diarree.
Lethargie
Uw hond zal zich waarschijnlijk steeds lustelozer voelen naarmate het virus zich een weg baant door zijn systeem en alle andere symptomen veroorzaakt die uw huisdier probeert te beheersen.
Moeizame ademhaling en hoesten
Ademhalings- of hoestproblemen bij een hond die onlangs in een asiel of kennel heeft gezeten, moeten niet automatisch als de veelvoorkomende “kennelhoest” worden beschouwd. Deze symptomen kunnen het begin zijn van een longontsteking, die in verband kan worden gebracht met distemper.
Verharding van de huid
Er kan zich een taaie of korstige laag vormen op de voetzooltjes en/of neus van de hond (daarom wordt distemper ook wel “harde voetzooltjesziekte” genoemd).
Ontsteking van de ogen
Naast ooguitvloeiing kan een hond met distemper ook een oogontsteking hebben. De ontsteking kan er gezwollen of rood uitzien door de irritatie en het ongemak van de afscheiding.
Secundaire bacteriële infecties
Er kunnen zich secundaire bacteriële infecties ontwikkelen, zoals dermatitis of longontsteking, wat de poging om de diagnose distemper te stellen kan bemoeilijken.
Spiertrekkingen
Naarmate het virus zich verder door het zenuwstelsel van uw huisdier verspreidt, kan uw hond onwillekeurig met zijn spieren beginnen te trekken.
Zwakte of verlamming
Als het virus het centrale zenuwstelsel treft, kan uw hond lichte of volledige verlamming ervaren. De zwakte komt het vaakst voor in de achterste ledematen, maar al snel zullen alle vier de ledematen niet meer functioneren.
Aanvallen
Aanvallen kunnen op elk deel van het lichaam beginnen. Specifieke aanvallen die eruit zien alsof de hond kauwgom kauwt, zijn echter uniek voor hondenziekte. De aanvallen komen vaker voor naarmate de ziekte zich verder in het lichaam van de hond verspreidt.
Ongecoördineerde bewegingen
De neurologische verschijnselen van distemper verschijnen als ongecontroleerde en ongecoördineerde bewegingen, zoals rondjes lopen of uw hond kan op zijn zij vallen en onwillekeurige peddelende bewegingen met zijn poten maken. Uw hond kan ook zijn kop scheef houden en snelle en onwillekeurige oogbewegingen maken.
Toegenomen gevoeligheden
Dit symptoom kan voorkomen in gevorderde gevallen van distemper. Uw hond kan een verhoogde gevoeligheid hebben voor uw aanraking of pijn. Daarnaast kan een hond een verhoogde gevoeligheid voor licht hebben omdat hij last heeft van zijn ogen.
Oorzaak van hondenziekte
Hondenziekte wordt veroorzaakt door het hondenziektevirus. Dieren raken meestal besmet door direct contact met virusdeeltjes uit de afscheidingen van andere besmette dieren (meestal via inademing).1 Indirecte overdracht, via borden of andere voorwerpen, komt niet vaak voor omdat het virus niet lang overleeft in de omgeving. Het virus kan door behandelde honden nog enkele weken na herstel worden overgedragen.
Puppy’s jonger dan vier maanden (voordat vaccinaties volledig beschermend zijn) en niet-gevaccineerde honden lopen het meeste risico. Omdat hondenziekte ook voorkomt bij wilde dieren, kan contact met wilde dieren bijdragen aan de verspreiding van hondenziekte bij gedomesticeerde honden.
Diagnose stellen bij honden
Omdat de verschijnselen variabel zijn en enige tijd op zich kunnen laten wachten, en secundaire infecties vaak voorkomen, kan de diagnose van hondenziekte gecompliceerd zijn. Bovendien kunnen andere infecties soortgelijke symptomen als distemper veroorzaken. Verschillende laboratoriumtests, zoals bloed- en uitstrijkjesonderzoek, kunnen helpen om de diagnose te bevestigen (en sommige kunnen worden gedaan om andere infecties uit te sluiten).1
Behandeling
Er bestaat geen genezing voor het distempervirus, dus de behandeling bestaat uit het behandelen van de verschillende symptomen en secundaire infecties. Zelfs met behandeling kan distemper dodelijk zijn. De behandeling hangt af van de symptomen. Behandelingen kunnen het volgende omvatten:
- Vloeistoffen om uitdroging tegen te gaan
- Medicijnen om braken te verminderen
- Antibiotica en andere medicijnen om longontsteking en secundaire infecties te behandelen
- Anticonvulsiva om aanvallen te behandelen
Honden waarvan vermoed wordt dat ze distemper hebben, moeten geïsoleerd worden van andere honden, en de andere honden moeten gevaccineerd worden als ze nog niet gevaccineerd zijn. Het hondendistempervirus overleeft normaal gesproken niet lang buiten het lichaam, dus grondige desinfectie van het huis is niet zo belangrijk als bij sommige andere virussen; routinematig schoonmaken met een willekeurig desinfectiemiddel zou voldoende moeten zijn.
Neem contact op met uw dierenarts voor aanbevelingen over wachttijden voor het introduceren van een nieuwe puppy in een huishouden met een hond die gediagnosticeerd is met distemper.
Prognose voor honden met distemper
De prognose hangt af van verschillende factoren, zoals de timing van de behandeling en het immuunsysteem van de hond. De neurologische symptomen kunnen echter geleidelijk verergeren en niet reageren op behandeling. Zelfs na herstel kunnen sommige neurologische effecten, zoals toevallen, bij uw hond aanhouden.
Distemper voorkomen
Vaccinatie is een effectieve manier om hondenziekte te voorkomen. Puppy’s worden meestal gevaccineerd vanaf de leeftijd van zes weken en met regelmatige tussenpozen totdat ze 14 tot 16 weken oud zijn (net als bij andere vaccins kan de aanwezigheid van antilichamen van de moeder de vaccins verstoren, dus een puppy wordt pas als volledig beschermd beschouwd als het laatste vaccin van de serie is gegeven).
De vaccinatie moet een jaar later herhaald worden en daarna met regelmatige tussenpozen. Uw dierenarts zal een geschikt vaccinatieschema voor uw hond bespreken op basis van de geschiedenis en risicofactoren van uw hond.
Totdat puppy’s alle vaccinaties in de serie hebben gekregen (met 14 tot 16 weken) is het verstandig om voorzichtig te zijn met het blootstellen aan onbekende honden, zoals in hondenparken, om blootstelling aan het virus zoveel mogelijk te voorkomen.
