Knaagdierziektes bij katten

Vangt uw kat muizen, woelmuizen en ratten, of misschien eekhoorns en eekhoorns? Katten jagen graag op allerlei soorten knaagdieren en nemen vaak mee naar huis wat ze vangen. Helaas nemen ze ook knaagdierziekten mee naar huis: infecties, parasieten of gifstoffen die ze van hun prooi hebben opgelopen, en waarvan sommige dodelijk kunnen zijn als ze niet behandeld worden. Het herkennen van de symptomen van deze uiteenlopende ziekten, die variëren van maag-darmklachten tot neurologische problemen, is van cruciaal belang omdat snelle diergeneeskundige hulp nodig kan zijn om het leven van uw kat te redden.

Wat zijn knaagdierziekten?

Knaagdierziekten zijn infecties, ziekten of vergiftigingen die door knaagdiersoorten worden overgedragen. Hieronder vallen toxoplasmose, pestbacteriën, hantavirus, tularemie, darmparasieten en rodenticidetoxinen.

Symptomen van door knaagdieren overgedragen ziekten bij katten

De symptomen van door ratten overgedragen ziekten bij katten zijn soms ernstig en kunnen meerdere lichaamssystemen van kop tot staart aantasten. Veel van de volgende symptomen kunnen bij meer dan één ziekte voorkomen, dus als u de specifieke kenmerken van elke ziekte kent en weet welk(e) lichaamsdeel (delen) ze aantasten, kunt u de oorzaak en de juiste behandeling bepalen.

Symptomen

• Lethargie
• Maagdarmproblemen (braken, diarree)
• Ademhalingsproblemen (neusuitvloeiing, niezen of hoesten)
• Mondlaesies
• Gewichtsverlies
• Koorts
• Vergrote lymfeklieren in het hoofd en de nek
• Buikpijn
• Geelzucht (geel worden van huid, slijmvliezen en oogwit)
• Falen van organen
• Bleek tandvlees
• Verlies van coördinatie
• Aanvallen

Soorten knaagdierziekten bij katten

Er zijn een paar knaagdierziekten die katten in de Verenigde Staten kunnen treffen. De ernstigste zijn bacteriële ziekten, die worden opgelopen door het eten van of gebeten worden door knaagdieren. Parasieten zijn een veelvoorkomend en behandelbaar probleem, maar de aanwezigheid van dit ongedierte kan lastig en tijdrovend zijn om te behandelen als een kat veel buiten komt. Ziekte door vergiftiging (bijvoorbeeld door het eten van een vergiftigde muis) is ook zorgwekkend, omdat dit fataal kan zijn.

Toxoplasmose

Toxoplasmose is een van de meest voorkomende parasitaire ziekten bij katten. Deze infectie wordt veroorzaakt door de parasiet Toxoplasma gondii. Toxoplasmose kan bij veel dieren voorkomen, ook bij mensen. De kat is echter de ideale gastheer voor Toxoplasma gondii, omdat het het enige dier is waarin deze microscopische parasiet zijn levenscyclus kan voltooien.

Katten raken besmet met Toxoplasma gondii door de cysten van deze parasiet binnen te krijgen. Meestal gebeurt dit wanneer katten muizen of ratten eten die besmet zijn met de parasiet. Ze kunnen de parasiet echter ook binnenkrijgen tijdens het borstelen, nadat ze in contact zijn gekomen met besmette grond of uitwerpselen.

Katten die besmet zijn met toxoplasmose vertonen vaak geen symptomen.1 In zeldzame gevallen ontwikkelen katten lethargie, maag- en darmproblemen of zelfs ademhalingsproblemen. Veel katten blijven hun hele leven lang stille dragers.

Mensen kunnen toxoplasmose oplopen na het hanteren van kattenbakvulling die de parasiet bevat en het per ongeluk inslikken van de microscopische cysten. Ze kunnen het ook krijgen door besmet vlees aan te raken en op te eten.2

Darmparasieten

Veel knaagdieren zijn besmet met veel voorkomende darmparasieten zoals lintwormen, haakwormen en spoelwormen.3 Darmparasieten kunnen diarree, braken en gewichtsverlies veroorzaken. Sommige darmparasieten kunnen worden doorgegeven aan andere huisdieren of mensen in huis.

Als uw kat naar buiten gaat of bekend staat om het vangen van ongedierte, is een routine ontlastingsonderzoek aan te raden om te controleren op de aanwezigheid van darmparasieten. Uw dierenarts kan antiparasitaire medicijnen voorschrijven om uw kat te ontwormen. Daarnaast zullen sommige maandelijkse hartworm- en vlooienpreventieve medicijnen uw kat bij elke dosis ontwormen.

Pestbacterie

Sommige knaagdieren dragen de pest bij zich, een infectie die wordt veroorzaakt door de bacterie Yersinia pestis.4 Dit is in wezen dezelfde bacterie die verantwoordelijk is voor het veroorzaken van de beruchte “zwarte pest” in de Middeleeuwen. Pest wordt vaak overgebracht door vlooien, maar katten kunnen ook besmet raken door het eten van het vlees van besmette knaagdieren.

Katten die besmet zijn met Yersinia pestis kunnen last hebben van lusteloosheid, depressie, gebrek aan eetlust, braken, diarree, hoesten, spierpijn en koorts. De kat kan een vergroting van de lymfeklieren, laesies in de bek en gewichtsverlies ontwikkelen.

De behandeling bestaat uit het gebruik van antibiotica en ondersteunende zorg. Hoe sneller de behandeling kan beginnen, hoe groter de kans op overleving.

Mensen lopen zelden pest op. Als ze toch besmet raken, is dat meestal door een vlooienbeet. De symptomen en behandeling zijn vergelijkbaar met die bij katten.

Leptospirose bij katten

Hantavirus

Van verschillende soorten knaagdieren is bekend dat ze hantavirus bij zich dragen. Katten kunnen besmet raken met het hantavirus, maar vertonen geen symptomen en het virus is daarom niet gevaarlijk voor hen. Bovendien kunnen katten het hantavirus niet overbrengen op mensen.

Mensen kunnen echter wel worden blootgesteld door contact met besmette knaagdieren.5 Hoewel ernstige complicaties van hantavirus bij mensen zeldzaam zijn, kan blootstelling leiden tot een ernstige aandoening die hantavirus pulmonary syndrome wordt genoemd.

Tularemie

Tularemie is een ziekte die wordt veroorzaakt door de Francisella tularensis bacterie die wordt overgedragen door knaagdieren en konijnen. Hoewel de ziekte niet vaak voorkomt bij katten in Noord-Amerika, kunnen ze er wel door getroffen worden – meestal in het late voorjaar en de zomer.

Tularemie, ook wel “konijnenkoorts” genoemd, veroorzaakt over het algemeen plotselinge hoge koorts, grote pijnlijke lymfeklieren in de kop en nek, buikpijn, geelzucht (vergeling van de huid, slijmvliezen en het oogwit) en orgaanfalen.

Tularemie wordt gediagnosticeerd door laboratoriumtests zoals een compleet bloedbeeld (CBC), een bloedchemisch panel en een urineonderzoek. Er kan een echografie nodig zijn om te controleren op massa’s in de inwendige organen van de kat.

Deze infectie kan dodelijk zijn, maar katten kunnen overleven. De behandeling moet vroegtijdig en agressief zijn, met antibiotica en ondersteunende zorg.6

Knaagdiervergiftiging

Rodenticide, of rattengif, is zeer giftig voor katten.7 Deze toxiciteit wordt technisch gezien niet overgedragen van knaagdieren op katten, maar ontstaat door contact met gif dat bedoeld is om knaagdieren te doden. Katten kunnen rattengif eten dat in en rond het huis is geplaatst. Gewoonlijk worden katten blootgesteld aan gif nadat ze het geheel of gedeeltelijk hebben opgegeten van een knaagdier dat het gif heeft ingeslikt.

Knaagdiergif is gevaarlijk voor katten, zelfs in kleine hoeveelheden. Dit gif kan lethargie, maag-darmstoornissen, bleek tandvlees, coördinatieverlies en toevallen veroorzaken.

Als u vermoedt dat uw kat is blootgesteld aan rattengif, zoek dan onmiddellijk een dierenarts omdat een agressieve behandeling vaak noodzakelijk is. Er zijn verschillende soorten rattengif, dus de symptomen en behandelingen zullen variëren. Als u weet met welk knaagdiergif uw kat in aanraking is gekomen, kunt u de juiste behandeling bepalen.

Prognose voor katten met knaagdierziekten

Katten kunnen herstellen van door knaagdieren overgedragen ziekten, maar de overlevingskansen zijn het grootst met een snelle en agressieve behandeling die specifiek is voor de betreffende kwaal. Vertraging in de behandeling kan leiden tot sterfte door bacteriële infecties (behalve hantavirus) of blootstelling aan rodenticide.

Knaagdierziekten voorkomen

Als u uw kat ziet met een dood of stervend knaagdier, probeer het knaagdier dan te verwijderen om te voorkomen dat uw kat het opeet.

Waarschuwing

Draag altijd handschoenen bij het omgaan met knaagdieren. Als extra bescherming tegen het hantavirus wordt ook een masker aanbevolen.

Na blootstelling aan een knaagdier is het belangrijk om uw kat enkele dagen goed in de gaten te houden. Neem meteen contact op met uw dierenarts als uw kat tekenen van ziekte vertoont. Als uw kat regelmatig knaagdieren vangt, moet u misschien vaker naar de dierenarts om op ziekten en parasieten te controleren.

Alle katten moeten het hele jaar door vlooienpreventie krijgen, maar dit is nog belangrijker als uw kat buiten komt en jaagt.8 Denk ook aan tekenpreventie.

Vermijd het gebruik van rodenticiden rondom uw huis om het risico op blootstelling aan rattengif te verminderen.

Een van de beste dingen die u kunt doen om de blootstelling te minimaliseren, is uw kat binnenshuis houden.

Als u vermoedt dat uw huisdier ziek is, bel dan onmiddellijk uw dierenarts. Raadpleeg voor gezondheidsgerelateerde vragen altijd uw dierenarts, omdat zij uw huisdier onderzocht hebben, de gezondheidsgeschiedenis van uw huisdier kennen en de beste aanbevelingen voor uw huisdier kunnen doen. Artikel Bronnen Point Pet gebruikt alleen bronnen van hoge kwaliteit, waaronder collegiaal getoetste onderzoeken, om de feiten in onze artikelen te ondersteunen. Lees ons redactieproces voor meer informatie over hoe wij onze inhoud op feiten controleren en nauwkeurig, betrouwbaar en geloofwaardig houden.

1. Toxoplasmose bij katten. Cornell University College of Veterinary Medicine.

2. Toxoplasmose. Centra voor ziektecontrole en -preventie.

3. Maagdarmparasieten bij katten. Cornell University College of Veterinary Medicine.

4. Pest voor dierenartsen. Ziektebestrijding en -preventie.

5. Hantavirus. Ziektebestrijding en -preventie.

6. Tularemie bij katten. VCA Dierenziekenhuizen.

7. Overzicht van vergiftiging door rodenticiden. Merck Veterinaire Handleiding.

8. Vlooien. Cornell University College of Veterinary Medicine.